De afgelopen jaren zijn er op klimatologisch gebied in Europa allerlei hitterecords gebroken. De boodschap is kristalhelder: Europa warmt op – maar nu ook nog sneller dan de rest van de wereld.

Opwarming de afgelopen tijd

Het is al voorbijgekomen op onze website: artikelen over het warmste decennium ooit en de warmste januari ooit. Ook 2020 is van start gegaan met in het eerste kwartaal een gemiddelde temperatuur van 0,7°C boven die in 1981-2010. Het zou niet als een verassing moeten komen dat de aarde opwarmt, maar een nieuwe bijkomstigheid is dat Europa de afgelopen vijf jaar procentueel het meest is opgewarmd vergeleken met de andere continenten. Dit blijkt uit een recentelijk gepubliceerd rapport van Copernicus, het aarde-observatieprogramma van de Europese Unie, om het 50-jarige jubileum van Earth Day mee te vieren.

Het rapport van Copernicus

Het rapport geeft een helder overzicht van het klimaat in 2019. Daarvoor zijn satellietdata gebruikt en metingen door grondstations, in combinatie met weermodellen.

Ook wordt in de tijdlijn van 2019 een aantal belangrijke klimatologische gebeurtenissen meegenomen, die ons even goed wakker schudden. Denk bijvoorbeeld aan de droogte van juni 2019, waar de agrarische sector zwaar door getroffen werd. Verder komen uit dit rapport een aantal kernpunten naar voren, waaronder:

• 11 van de 12 warmste jaren vielen na het jaar 2000.
• 2010 – 2019 was het warmst decennium ooit.
• In Europa was 2019 het warmste jaar ooit.
• In 2019 waren de gemiddelde temperaturen van alle seizoenen warmer dan gemiddeld.
• Er is een graduele stijging van het aantal zonuren.

Ook wordt in grafieken de stijging van het aantal graden gepresenteerd. Hier kun je het rapport bekijken.

Geen concreet aanwijsbare oorzaak

Waarom dan specifiek Europa zo snel opwarmt, is nog onbekend. "De wereld warmt niet overal even snel op”, vertelt Nederlander Richard Engelen van de Europese Copernicus Atmosfeerdienst aan de NOS. “Het gebied rond de Noordpool bijvoorbeeld gaat nog veel harder. Er wordt nu onderzoek gedaan naar de oorzaak van de snellere opwarming in Europa."

Voor klimaatonderzoeker Peter Siegmund van het KNMI is de Europese opwarming ook een raadsel: "De oceanen warmen langzamer op dan het wereldgemiddelde, en de continenten dus sneller. De wereld was de afgelopen vijf jaar 1,1 graad warmer dan pre-industrieel (1850 - 1900), terwijl de continenten gemiddeld 1,7 graad warmer waren. Van de continenten warmt Europa het meest op. Dat is wel bijzonder."

Begin 2020

Ook 2020 begon weer met relatief warme maanden, blijkt uit metingen van het KNMI. Laten we hopen dat de schade ditmaal meevalt.

Foto van Vincent Rivaud via Pexels.com