Je ziet het al om je heen: de lente is begonnen! Officieel begon de meteorologische lente op 1 maart. De astronomische lente begint echter op 20 maart. Waarom zit hier een verschil tussen?

Meteorologische seizoenen

Vanuit een praktisch oogpunt, hebben meteorologen bedacht dat de seizoenen steeds op dezelfde dag plaatsvinden. In de lente is dat 1 maart, in de zomer 1 juni, in de herfst 1 september en in de winter 1 december. Je zou kunnen zeggen dat dat het ‘administratieve’ begin van een seizoen is. Het 'natuurlijke' begin van een seizoen is echter afhankelijk van de stand van de aarde ten opzichte van de zon; en die verandert voortdurend.

Astronomische seizoenen

In de astronomie wordt de eerste dag van een nieuw seizoen bepaald aan de hand van het tijdstip waarop de zon op de keerkring óf evenaar staat. De specifieke stand van de aarde ten opzichte van de zon brengt immers seizoensverschillen tot stand. Dit vindt veelal plaats omstreeks de 21^ste dag van de maand. De start van de astronomische winter en zomer zijn afhankelijk van de stand van de zon op de keerkring (zonnewende), en de start van de astronomische lente en herfst van de stand van de zon op de evenaar (equinox).

Zonnewende

Twee keer per jaar vindt er een zonnewende plaats, die afhankelijk is van de stand van de zon op de twee keerkringen. De zomer wordt ingeluid op het moment dat de zon recht boven de noordelijke Kreeftskeerkring staat, en de winter wanneer de zon boven de zuidelijke Steenbokskeerkring staat. De namen van deze zonnewendes geven al aan wanneer ze plaatsvinden: de decemberwende en de juniwende.

Equinox

Wanneer de zon loodrecht boven de evenaar staat, spreken we van een equinox. Dit gebeurt twee keer in het jaar: in maart is er de lente-equinox, in september de herfstequinox.

Aardrijkskundeles

Bovenstaand is een vrij grafische uitleg. Voor verduidelijking is het wellicht raadzaam om wat filmpjes op Youtube te kijken waarin precies de zonnestand ten opzichte van de aarde wordt uitgelegd.