Nieuw onderzoek: recente Europese hittegolven en droogten ergste in 2000 jaar
Dat de aarde aan het opwarmen is, wist je misschien al wel. Maar wist je dat de serie van hittegolven en droogten in Nederland en Centraal-Europa vanaf 2014 het ergste zijn in de afgelopen 2.000 jaar? Uit recent onderzoek blijkt dat zo’n reeks sinds het begin van onze jaartelling nog nooit eerder is voorgekomen.
Lage waterstanden en afsterven van bomen
De afgelopen jaren leidden de hitte en droogte onder andere tot lage waterstanden in rivieren en het massaal afsterven van bomen. Daarbij waren er vaak extreem lage grondwaterstanden en dat heeft negatieve gevolgen voor de groei van andere gewassen. In de Britse krant The Guardian zeggen onderzoekers van de Universiteit van Cambridge dat het veranderde klimaat waarschijnlijk de veroorzaker is van deze bijzondere periode.
Onderzoek met hout
Om erachter te komen hoeveel water bomen door de jaren heen tot hun beschikking hadden, keken wetenschappers in totaal naar 27.000 boomringen, afkomstig uit 147 eiken. Voor de laatste honderd jaar konden ze nog levende eiken onderzoeken. Daarnaast keken ze voor de periode daarvoor tot in de middeleeuwen naar hout uit oude gebouwen zoals kerken, evenals naar hout dat in grindafzettingen of rivierbeddingen teruggevonden was. Om het weer in de Romeinse tijd te kunnen onderzoeken, werd hout onderzocht dat bijvoorbeeld was gebruikt om putten te bouwen.
Droge zomers en natte winters
Wat bleek? In de voorgaande 2.000 jaar is het nog nooit voorgekomen dat we zoveel hittegolven en droogten achter elkaar hebben gehad. Bovendien is het weer sinds 2014 extremer dan eerdere historische droogten uit het verleden, zoals de Renaissance-droogte in de zestiende eeuw.
Deze ontwikkelingen vormen vooral een bedreiging voor de land- en bosbouw. Oogsten mislukken hierdoor namelijk steeds vaker en steeds grotere delen van bosgebieden krijgen met boomsterfte te maken.
Naast de toenemende hitte en droogte tijdens de zomers, lijkt het veranderende klimaat in de winters juist ook extreem nat weer te kunnen opleveren. Tegenwoordig lijkt extreme regenval drie keer vaker voor te komen dan vroeger. Het Engelse weerkundig instituut Met Office onderzocht dit type extremen en verwacht dat de kans op een herhaling ervan tijdens de wintermaanden rond 2100 zelfs tien keer groter zal zijn. Tenminste, als er geen maatregelen worden genomen om klimaatverandering tegen te gaan.
Discussie over waterbeheer
Naar aanleiding van de klimaatverandering laait de laatste drie jaar laait in Nederland steeds vaker te discussie op over ons waterbeheer. Tot voor kort was dit beleid vooral gericht op de afvoer van overtollig water. Gezien de toenemende droogte, maken beleidsmakers nu echter ook plannen om voldoende regenwater voor de zomermaanden vast te kunnen houden. Dit water zou in de zomer tijdens eventuele nieuwe droogten nog wel eens hard nodig kunnen zijn.