Klimaatverandering heeft heel wat grote gevolgen voor de natuur. Diersoorten die uitstorven, gletsjers die smelten en extremer weer om maar wat te noemen. Maar, het lijkt erop dat de opwarming van de aarde ook voor meer regenbogen zorgt. 

Nieuw onderzoek dat gepubliceerd werd in het blad Global Environmental Change komt tot die conclusie. Het onderzoek werd onder meer uitgevoerd door wetenschappers van de universiteit van Hawaii, een eiland waar veelvuldig bijzonder heldere regenbogen te bewonderen zijn. “Als bewoner van Hawaii ben ik dankbaar dat prachtige, kortstondige regenbogen deel uitmaakten van mijn alledaagse leven,” stelt onderzoeker Kimberley Carlson. “En ik vroeg me af hoe klimaatverandering de mogelijkheid om regenbogen waar te nemen, zou kunnen beïnvloeden.”

Water en zon

Dat klimaatverandering van invloed zou kunnen zijn op de frequentie waarmee regenbogen aanwezig zijn, is niet zo heel vergezocht. Het fenomeen ontstaat namelijk wanneer waterdruppeltjes zonlicht breken. Voor een regenboog heb je dus twee dingen nodig: zonlicht en regenval. Door het verbranden van fossiele brandstoffen warmt onze atmosfeer op en dat heeft weer invloed op neerslagpatronen en het wolkendek (oftewel de mate waarin zonlicht de waterdruppeltjes weet te bereiken).

Onderzoek met foto's

Onderzoekers gebruikten data aan de hand van foto's die mensen hadden gemaakt van regenbogen – samen met informatie over de weersomstandigheden en hoek waaronder het zonlicht op het oppervlak valt – om een model, ontwikkeld om te voorspellen waar regenbogen kunnen ontstaan. Zodra het model voldoende ontwikkeld was om de gefotografeerde regenbogen te kunnen ‘voorspellen’ gingen de onderzoekers een stap verder. Ze gebruikten het model om onder de huidige omstandigheden en drie verschillende klimaatscenario’s te voorspellen hoeveel regenbogen er wereldwijd konden ontstaan op jaarbasis.

Meer regenbogen

Uit de resultaten blijkt dat de gemiddelde plek op aarde op dit moment zo’n 117 dagen telt waarop de omstandigheden gunstig zijn voor het ontstaan van regenbogen. Zo tegen 2100 zal klimaatverandering ervoor zorgen dat dat aantal dagen met 4 tot 4,9 procent toeneemt (waarbij het hoogste percentage behoort bij het extreemste klimaatscenario, oftewel het scenario waarin de meeste broeikasgassen worden uitgestoten). “Onze projecties wijzen erop dat de gemiddelde mens onder alle klimaatscenario’s in 2100 meer mogelijkheden heeft om regenbogen te zien dan in 2000,” aldus de onderzoekers.

Ondanks dat er wereldwijd gezien in de toekomst door klimaatverandering naar verwachting dus meer regenbogen te zien zijn, zijn er van plaats tot plaats wel grote verschillen. “Ongeveer 21 tot 34 procent van het land zal regenboogdagen verliezen en 66 tot 79 procent zal regenboogdagen winnen,” zo schrijven de onderzoekers in hun onderzoeksartikel. Met name op hogere breedte en hogergelegen gebieden – waar de opwarming naar verwachting tot minder sneeuw en meer regen leidt – mogen mensen zich naar verwachting in meer regenbogen verheugen. Ondertussen neemt het aantal regenbogen juist af in gebieden waar minder regen valt, zoals rondom de Middelandse Zee.

Beste plekken om regenbogen te spotten

Eilanden zijn volgens het model de beste plek zijn om regenbogen te spotten. “Dat komt doordat zeewinden door eilanden omhoog worden gestuwd, waardoor er lokaal buien ontstaan die omringd worden door een heldere lucht, waardoor de zon die majestueuze regenbogen kan voortbrengen.” En ook als de aarde opwarmt zullen bijvoorbeeld op Hawaii volop regenbogen te zien blijven, zo suggereert het model. Het aantal dagen waarop de omstandigheden voor de totstandkoming van regenbogen gunstig zijn, neemt op het eiland zelfs iets toe.