Wetenschappers houden zich al decennia bezig met het vraagstuk of er leven is - al dan niet is geweest - op Mars. Het antwoord op deze vraag lijkt nu meer binnen handbereik met de landing van Mars-rover Perseverance op de planeet afgelopen donderdag, die miljoenen kijkers trok. Zullen we het dan toch ooit te weten komen?
De Marslanding
In de avond van 18 februari was het dan zo ver: na een fikse reis door de ruimte van 7 maanden en 480 miljoen kilometer en na de zenuwslopende ‘seven minutes of terror’ te hebben overleefd, landde de NASA-rover Perseverance gecontroleerd en wel in de Jezero-krater. Vanuit het NASA-hoofdkantoor werd er feest gevierd. De landing van Perseverance breidt de NASA-missie op Mars verder uit: het onderzoeken of er leven is geweest op Mars – en daarmee of er in de toekomst wellicht leven mogelijk zou kunnen zijn op Mars.
Waarom deze landing nu juist zo belangrijk is
De Marswagentjes Spirit, Opportunity en Curiosity hebben al een tijdje rondgecrosst op Mars, maar sluit nu Perseverance aan – die daar even gaat doorpakken. Perseverance heeft namelijk een extra bijzondere toegevoegde waarde: hij beschikt over nieuwe meetinstrumenten, waaronder PIXL (Planetary Instrument for X-ray Lithochemistry), waarmee het zoeken naar leven op Mars concreter wordt gemaakt. Professor Floris van der Tak, bijzonder hoogleraar submillimeter-sterrenkunde aan de Rijksuniversiteit Groningen en tevens werkzaam binnen het SRON Netherlands Institute for Space Research, heeft eerder aan Scientias.nl uitgelegd hoe PIXL precies in zijn werk gaat: “PIXL stuurt een röntgenstraal uit en analyseert vervolgens het licht dat terugkaatst. Dat teruggekaatste licht kan namelijk vertellen wat voor materiaal er in gesteente en Marsgrond zit. En wat onderzoekers dan hopen te vinden, is een biofilm. Dat is eigenlijk niets anders dan afval dat bacteriën achter hebben gelaten.” En wanneer er afval van bacteriën gevonden wordt, dan kan dat leiden tot het gegeven dat er leven is geweest op Mars.
En wat nu als er leven is geweest?
Tsja, echt als een verrassing zal dat niet komen. “Het is heel waarschijnlijk dat er op andere plekken ook leven is,” vertelt Van der Tak aan Scientias.nl. “We weten inmiddels dat de aarde een vrij gewone planeet is rond een vrij gewone ster en daarom lijkt het onwaarschijnlijk dat de aarde de enige plek met leven is. In die zin zou het dus geen totale verrassing zijn om leven te ontdekken op Mars.” Wat belangrijker zou zijn, zijn de vragen die het met zich mee zou brengen. “We weten niet in hoeverre het leven hier bijzonder is, oftewel of het leven elders heel anders is. Misschien gebruikt buitenaards leven ook DNA? Ook lijkt het niet ondenkbaar dat het ook gebruikt maakt van cellen. Maar verder? Hier op aarde zie je al een enorme diversiteit aan leven, die is ontstaan doordat levensvormen zich aanpassen aan hun leefgebied”, stelt Van der Tak.
Terugkijken?
Geen probleem! Vanavond op 22 februari geeft de NASA een stop-motion-video vrij met 297 beelden van de landing op Mars gezien vanuit de ‘ogen’ van Perseverance. Om 20:00 uur kun je de mini-bioscoopvoorstelling hier bijwonen.
Bronnen: National Geographic, Scientias.nl, AD.