Home » Artikelen » Wolken zaaien en sleutelen aan het weer

Wolken zaaien en sleutelen aan het weer

Al eeuwenlang doet de mensheid experimenten om het weer te beïnvloeden. Zo brachten boeren duizenden jaren geleden al offers aan de weergoden. Ze hoopten dat als ze hen gunstig zouden stemmen, deze goden hun akkers niet zouden later verdrogen. In de moderne tijd zijn we ons verlangen om de neerslag te kunnen beheersen allesbehalve kwijtgeraakt. Het belangrijkste verschil is we nu in plaats van offergaven onze toevlucht nam tot een meer ‘wetenschappelijke’ methode: wolken zaaien!Wolken zaaien Operation Popeye

Nederlandse meteoroloog maakt regen

In de twintigste eeuw deden enthousiastelingen wereldwijd onderzoek naar de mogelijkheid om het weer te beïnvloeden. De Nederlandse amateurmeteoroloog August Willem Veraart experimenteerde met nieuwe manieren om regen te maken. Hij dacht dit te kunnen bewerkstelligen door vanuit een vliegtuig een mengsel van ijs en droogijs op wolken te 'strooien'. Dat ijs en droogijs zou condensatiekernen kunnen vormen. Dit zijn kleine deeltjes vaste stof waarop hoog in de lucht vocht kan condenseren en een regenwolk kan vormen. De Luchtvaartafdeeling van het leger verleende steun door vliegtuigen ter beschikking te stellen, zodat Veraart zijn experiment kon uitvoeren op 6 oktober 1930. Na de vlucht kwam de regen daadwerkelijk met bakken uit de lucht in delen van Nederland, maar helaas kon niet onomstotelijk worden vastgesteld of dit daadwerkelijk door Veraart zijn experiment kwam.

Make mud not war

De techniek van Veraart werd wel verder onderzocht en getest. Want het veroorzaken van regen kon grote gevolgen hebben voor bijvoorbeeld oorlogsvoering. Na de Tweede Wereldoorlog experimenteerde het Amerikaanse leger met de techniek van Veraart, die Cloud Seeding werd gedoopt.

Tijdens de Koude Oorlog werd Operation Popeye opgezet. Het eerste doel van die operatie was Zuidoost-Azië, waar de Vietnamoorlog woedde. De Amerikaanse luchtmacht vloog vanaf 1967 onder het motto “Make mud, not war”, topgeheime missies boven Vietnam en Laos in een poging het moessonseizoen te verlengen. Door de heftige regen moest de Ho Chi Min-route door Laos onbegaanbaar worden, zodat de Vietcong en het Noord-Vietnamese leger hun troepen niet goed konden bevoorraden. Het regenseizoen duurde inderdaad een maand langer, maar het bleef onduidelijk of dat ook effect had op het verloop van de oorlog. Na korte tijd werd Operation Popeye gelekt naar de media, waarna het project werd stopgezet. Het gebruik van ‘weermodificatie’ voor oorlogsvoering werd in 1977 helemaal verboden.

Olympische Spelen

Dit betekende echter niet het einde van het wolken zaaien. Ondanks de wisselende resultaten van de diverse experimenten, wordt cloud seeding vandaag de dag nog steeds gebruikt. In 2008 zette de Chinese overheid de techniek op grote schaal in om de openingsceremonie van de Olympische Spelen in Beijing droog te houden en in 2016 zette Rusland een soortgelijk project op om de grote parades in Moskou op 1 mei van dat jaar regenvrij te houden.

Voor meer pogingen om door de eeuwen heen het weer te beheersen, zie isgeschiedenis.nl