Zomerstormen in Nederland zijn zeldzaam, maar als ze toeslaan, kunnen ze flinke schade aanrichten. In dit artikel zetten we de zwaarste zomerstormen op een rij en leggen we uit hoe ze ontstaan.
Wat is een zomerstorm?
Een zomerstorm is een zware storm die voorkomt in de maanden juni, juli of augustus. In tegenstelling tot winterstormen, die vaak ontstaan door grote temperatuurverschillen tussen pool- en tropenlucht, zijn zomerstormen vaak het gevolg van kleinschaligere, maar krachtige lagedrukgebieden. Deze kunnen zich razendsnel ontwikkelen, vooral als de straalstroom actief blijft in de zomermaanden.
Hoe zeldzaam is een zomerstorm?
Zomerstormen zijn vrij uitzonderlijk in Nederland. Volgens het KNMI komt een officiële storm in de zomer gemiddeld slechts eens in de 5 tot 10 jaar voor. Een storm wordt als officieel bestempeld wanneer op het weerstation van IJmuiden gedurende ten minste één uur windkracht 9 (of hoger) wordt gemeten.
De zwaarste zomerstormen in Nederland: een overzicht
1. Zomerstorm van 25 juli 2015
- Windkracht: Tot 10 Bft aan de kust (IJmuiden)
- Windstoten: Meer dan 120 km/uur
- Schade: Miljoenen euro’s; omgevallen bomen, treinverkeer plat, festivals afgelast
- Bijzonder: Dit was de eerste officiële zomerstorm sinds het begin van de metingen in 1901. Het was ook de zwaarste sinds 1901. Vooral de Randstad en het noordwesten werden getroffen.
2. Zomerstorm van 13 augustus 1980
- Windkracht: Windstoten tot 130 km/uur in Zeeland
- Schade: Ernstige schade aan campings en landbouwgewassen
- Bijzonder: Hoewel deze storm geen officiële storm was volgens KNMI-criteria, veroorzaakte hij wel veel schade en kwam hij onverwacht.
3. Zomerstorm van 28 juni 2011 (Downburst bij Leersum)
- Type: Geen storm volgens KNMI-definitie, maar een zogeheten downburst
- Windstoten: Tot 140 km/uur
- Schade: Grote schade in de bossen van de Utrechtse Heuvelrug
- Bijzonder: Een downburst is een plotselinge neerwaartse windstoot uit een onweerswolk, en kan lokaal net zoveel schade aanrichten als een storm.
Waarom zijn zomerstormen zo verraderlijk?
Zomerstormen komen onverwacht en kunnen zich snel ontwikkelen. Omdat mensen in de zomer vaker buiten zijn – op festivals, campings of op het water – is de impact vaak groter. Bovendien worden bomen in volle bladstand makkelijker omver geblazen dan in de winter, wat leidt tot extra schade en gevaar.
Wat kunnen we verwachten in de toekomst?
Door klimaatverandering verandert ook het stormklimaat in Nederland. Hoewel er nog geen duidelijke trend is in het aantal zomerstormen, zijn de omstandigheden in sommige zomers wel gunstiger voor de ontwikkeling van zware windverschijnselen. Denk aan actieve straalstromen, hogere luchtvochtigheid en warmere zeewatertemperaturen.
Conclusie
Zomerstormen in Nederland zijn zeldzaam, maar niet ongevaarlijk. De storm van 25 juli 2015 heeft laten zien hoe onverwacht en krachtig een zomers systeem kan zijn. Goed weerinzicht, actuele waarschuwingen en alertheid kunnen helpen om schade en gevaar te beperken.