‘’Als augustus sterk dauwen doet, dan blijft gewoonlijk het weder goed.’’ Sommige weerspreuken komen vaak uit, andere bijna nooit of alleen bij toeval. Het Weer Magazine houdt de zin en onzin van weerspreuken tegen het licht.

TEKST: ARIE VERRIPS

Net na de langste dag van het jaar zien wij vaak een weertype waarbij het ’s nachts niet zo veel afkoelt ten opzichte van de dag. De nachten zijn immers maar kort. Begin juli gaat de zon ’s avonds om ongeveer tien uur onder en komt rond half zes alweer op. Tijdens die korte nachten zien we ’s nachts meestal niet zo veel dauw ontstaan. Dauw ontstaat trouwens sowieso niet snel als het bewolkt is en/of het te veel waait. Bewolking houdt de uitstraling en afkoeling tegen. De wind zorgt ervoor dat het luchtlaagje nabij de grond dat als door afkoeling vochtiger wordt, wordt doorgemengd met drogere lucht op wat grotere hoogte. We krijgen dan veel minder of geen dauw.

Maar zijn we eenmaal in augustus aangeland dan zien we dat de spreuk deze keer heel vaak klopt. Later in juli en de eerste achttien dagen van augustus kennen we de Hondsdagen. Het is dan vaak drukkend weer, regelmatig verschijnen er onweersbuien. Vaak is het weer in ons grillige klimaat dan enige tijd van slag.

Het kan ook weleens anders gaan. We zien in augustus, maar vaker nog in september wel een langdurig, vaak rustig en stabiel weertype verschijnen. We hebben dat dan bijna altijd te danken aan de komst van een sterkhogedrukgebied. Het meest gunstige daarbij is als dat min of meer boven onze omgeving of boven Noord-Europa ligt, en er een oostenwind opsteekt. Dat zijn weertypes die samenhangen met een luchtdruk blokkade en die nog weleens lang willen aanhouden.

Nu worden de nachten in augustus snel langer. Vooral in het binnenland kan het ’s nachts dan al flink afkoelen. Dichtbij zee of het IJssel/Markermeer blijft de temperatuur aanzienlijk hoger. Omdat de lucht in augustus overdag warm en vaak ook vrij vochtig is, kan het tijdens de koele nachten in het binnenland al flink gaan dauwen. En vaak zie je ook nevel of (grond)mistbanken, die na zonsopkomst nog wel weer snel verdwijnen.

Maar die sterke dauw, als genoemd in de spreuk, is vaak een teken van het stabiele weer, dat dus nog wel een tijd kan aanhouden. Ook als er overdag wat meer wind staat, kan de atmosfeer tijdens de langere, maar wel heldere nachten in het binnenland tot rust komen en kan het toch tot flinke dauw komen. Op pakweg honderd meter of hoger blijft het dan gewoon doorwaaien. Iets waar ballonvaarders rekening mee moeten houden. Maar op leefniveau, waar de lucht veel verder afkoelt, komt de zware, koudere lucht tot rust en kan het zomaar vrijwel windstil worden en slaat er vaak aardig wat dauw neer! Zelfs in een tijd met warmte-onweer kan het ’s nachts flink dauwen. Die buien ontstaan ‘s middags en lossen ’s avonds weer op. Zeker als er neerslag is gevallen, kan het flink gaan dauwen.

Afbeelding:

• Wendy Corniquet, via Pixabay

Deze column verscheen eerder in Het Weer Magazine nr 3/4 | jul/sep 2017

Geen weerfeiten en weetjes missen? Word dan abonnee en ontvang Het Weer Magazine thuis!